 |
Koleżeński/ska
Gość
|
 Wysłany: Pon 20:18, 26 Lut 2007 Temat postu: opracowanie podstaw prawnych |
 |
|
Podstawy prawne funkcjonowania systemu opieki i pomocy społecznej
Wykład I 29.10.2006
Cele przedmiotu polityki społecznej według Auleytner:
Polityka społeczna to działanie państwa samorządów i organizacji pozarządowych której celem jest poprawa położenia materialnego asekuracja przed wypadkami życiowymi i wyrównanie szans życiowych grup społeczeństwa ekonomicznie i socjalnie najsłabszych.
Twórca pedagogiki społecznej: Otto von Bismarck
Elementy polityki społecznej (cele)
dbałość o szeroko rozumiane warunki bytu
prorozwojowe struktury
Zakres polityki społecznej
Ujęcie szersze- wchodzą najważniejsze potrzeby społeczne: ochrona zdrowia, edukacja, kultura, mieszkalnictwo, zabezpieczenia emerytalne i rentowe, opieka nad niepełnosprawnymi.
Ujęcie węższe - określa się politykę społeczną jako działalność socjalną co oznacza przede wszystkim politykę świadczeń socjalnych w postaci pieniężnej czy usług dla poszczególnych kategorii wieku
Pojęcie:
Równość społeczna – stan w którym wszyscy członkowie społeczeństwa mają równe szanse i położenie życiowe (materialne warunki, zaspokajanie swoich potrzeb)
Nierówność społeczna – nieświadomie wypracowany sposób dzięki, któremu społeczeństwa zapewniają sobie możliwe najkorzystniejszą obsadę najważniejszych pozycji przez osoby najlepiej do tego przygotowane: podstawą dla funkcjonalnej nierówności społecznej jest system nagród i obowiązków istniejących w danym społeczeństwie.
Idea sprawiedliwości obejmuje:
Sprawiedliwy podział dóbr
Nierówność szans w życiu społeczno gospodarczym i politycznym
Integracja społeczna- działania wspólnotowe oparte na zasadach dialogu, wzajemności i równorzędności, których celem jest dążenie do społeczeństwa opartego na demokratycznym współzawodnictwie rządach prawa i poszanowaniu. Różnorodności kulturalnej w której obowiązuje i są realizowane podstawowe prawa człowieka i obywatela oraz skutecznie wspomagane są jednostki i grupy w realizacji ich celów.
Wykluczenie społeczne – brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa wpływania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych i rynków które powinny być dostępne dla wszystkich w szczególności dla osób ubogich.
Sytuacja uniemożliwiająca lub znacznie utrudniająca jednostce lub grupie zgodne z prawem ocenienia ról społecznych korzystanie z dóbr publicznych i infrastruktury społecznej gromadzenia zasobów i zdobywania dochodów w godny sposób.
Ubóstwo – głównym przedmiotem sporu na etapie formułowania definicji jest to czy ubóstwo to stan niezaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych (ujęcie absolutne) czy tez jest sytuacją naruszenia zasad sprawiedliwości społecznej poprzez istnienie nadmiernego dystansu pomiędzy poziomem życia poszczególnych grup ludności (ujęcie względne)
Ubóstwo absolutne
w znaczeniu węższym oznacza stan niezaspokajania minimalnych biologicznych potrzeb organizmu ludzkiego a więc niemal takich samych w każdym miejscu i czasie.
W znaczeniu szerszym – oznacza stan niezaspokojenia potrzeb uznanych w danym społeczeństwie i w danym czasie za minimalne
Ubóstwo absolutne – ubóstwo utożsamiane jest z nadmiernymi rozpiętościami w poziomie życia. Jeśli w społeczeństwie występują duże nierówności, to najgorzej sytuowani jego członkowie, nawet gdy mają środki pozwalające zaspokoić więcej niż tylko podstawowe potrzeby powinni być nazwami ubogimi. Istota jest więc tutaj nie bezwzględna wysokości dochodów lecz dystans między nimi. Ustalając więc granicę ubóstwa trzeba wziąć pod uwagę przeciętny poziom życia na jakim utrzymują się inni członkowie społeczeństwa.
Deprywacja społeczna – to brak lub poważny niedostatek zasobów warunkujących maksymalizację szans przetrwania zapewnienia potomstwa możliwości wszechstronnego rozwoju osiągnięcia odpowiedniej pozycji społecznej i efektywności w realizowaniu założonych celów oraz satysfakcji życia.
Współczesne zjawisko deprywacji łączy się że zjawiskami społecznej marginalizacji i jej skrajnej postaci – ekskluzji – wycofanie się czy też wtrącenia ludzi. ubogich z rozmaitych wymiarów porządku społecznego.
3 metody granic ubóstwa w ujęciach statystycznych:
I metoda obiektywna – obliczenie polega na podstawie poziomu dochodów lub wydatków gospodarstw domowych gdzie podstawowymi metodami służącym ustalaniu obiektywnych granic zjawiska są:
- metody potrzeb podstawowych - polegająca na ustaleniu w dużej mierze w sposób arbitralny niezbędnych składników pożycia i ich pieniężnej wycenie
- metoda udziału wydatków żywnościowych – ustala się poziom wydatków żywnościowych całości dochodów lub wydatku tego gospodarstwa oraz metoda rozkładów lub wydatków gdzie za granice ubóstwa przyjmuje się np. określoną część przeciętnych dochodów.
II metoda subiektywna – stosując metodę subiektywną granicę ubóstwa, określa się na podstawie subiektywnych ocen gospodarstw domowych tj możliwości zaspokojenia potrzeb przy uzyskaniu określonych dochodów
III Miara ubóstwa uzyskana przy niepieniężnych wskaźników charakteryzująca warunki mieszkaniowe i zasobność gospodarstwa domowego( spędzanie czasu wolnego)
Minimum socjalne – najważniejszy miernik ubóstw w Polsce obliczany przez Instytut Pracy i spraw socjalnych co kwartał od 1981. Minimum socjalne odnosi się do umownie ustalonego poziomu zaspokajania potrzeb jednostki uznanych za społecznie niezbędne. Metoda badań polega na określeniu stałego zestawu dóbr, usług ( określa się mianem koszyk rzeczowy ). Służących zaspokajaniu ustalonych potrzeb życiowych ( żywność, odzież obuwie, higiena i ochrona zdrowia, koszty utrzymania mieszkania i wyposażenia, kultura, oświata wypoczynek, transport i łączność). Przyjęciu stałych form tych dóbr i usług pieniężnych wycenieniu koszyka na podstawie aktualnie obowiązujących, możliwie najniższych cen występujących na rynku notowanych przez gus Ponadto oblicza się 10%rezerwę finansową na zakup artykułów nie przewidzianych w koszyku. Instytut Pracy dokonuje obliczenia dla 4 rodzin. Gospodarstw;
1) gospodarstwo pracownicze 1- osobowe
2) gospodarstwo pracownicze 4- osobowe ( małżeństwo + 2 dzieci)
3) gospodarstwo emeryckie 1- osobowe
4) gospodarstwo emeryckie 2 osobowe
Dochód niski- obliczany przez GUS dochód na osobę odpowiadający 15-mu procentowi w rozkładzie dochodów gospodarstw domowych. ( Szereguje się gospodarstwa domowe 1- 15,od dołu uznaje się za niskie dochody)
Kolejny miernik odwołuje się do deprywacji absolutnej i względnej:
• Dla celów konkretnych badań przyjęto, że daprywacja absolutna jest to kumulacja następujących elementów:
- dochód na osobę poniżej 50% dochodu średniego
- brak przynajmniej dwóch przedmiotów spośród następujących: pralka, lodówka, radio, telewizor, spożycie mięsa i jego przetworów do 3 kg miesięcznie. W zakresie warunków mieszkaniowych brak chociaż jednego z podstawowych elementów standardu mieszkania: elektryczność, bieżąca woda, wc w mieszkaniu, łazienka, powierzchnia użytkowa do 10m2/os.
• Równocześnie dokonuje się próby określenia poziomu deprywacji względnej, która pokazywała by zakres niedostatku na tle rozkładu dochodów całego społeczeństwa wprowadzając w tym celu 3 wskaźniki dochodów:
1) dochód na osobę
2) sytuacje mieszkaniową
3) wyposażenie w dobra trwałe
Subiektywne oceny warunków życia: ( trzy podejścia)
1) klasyczne badanie opinii o zasadach sprawiedliwego podziału w zakresie dopuszczalnych zróżnicowań i nieakceptowanych nierówności,
2) rozpoznawanie zgodności poziomu i propozycji sytuacji obiektywnych z ich ocenami subiektywnymi a więc konfrontacje obrazu rzeczywistego z jego odbiciem w odczuciach społecznych
3) badania pożądanych dochodów na jedną osobę.
Wykład II 26.11.2006
Bezrobocie w ujęciu przedmiotowym – traktowane jest jako kategoria analityczna rynku pracy i oznacza niezrealizowaną podaż pracy będącą rezultatem nierównowagi między podażą siły roboczej. W rozumieniu tym wskazującym wyraźnie na przyczyny zjawiska bezrobocie jawi się jako problem ekonomiczny.
Bezrobocie w ujęciu podmiotowym – rozpatrywane jest od strony jednostek dotkniętych brakiem pracy i oznacza stan bezczynności zawodowej osób zdolnych do pracy i zgłaszających gotowość do jej podjęcia dla których podstawą egzystencji są dochody z pracy
Formy bezrobocia:
Bezrobocie jawne – ustalone na podstawie ewidencji urzędów pracy i określone jako bezrobocie rejestrowane (statystycznie ) lub ustalone na podstawie – opartego na standardach między narodowych badania aktywności ekonomicznej ludności ( BEHL) i określane jako bezrobocie rzeczywiste (faktyczne).
Bezrobocie ukryte – (nigdzie nie ewidencjonalne) którego rozpoznanie wymaga specjalnych badań ankietowanych lub/i zastosowania statystycznych metod szacunkowania
Osoba bezrobotna – zdolna do pracy pozostająca bez pracy, jest zarejestrowana w urzędzie pracy we właściwym dla niej miejscu zamieszkania ............................................, nie pobiera emerytury, renty nie jest właścicielem gospodarstwa domowego oraz nie prowadzi działalności gospodarczej lub nie pobiera ubezpieczenie społecznego z innego tytułu.
Podstawy działania na rzecz ograniczenia bezrobocia i łagodzenia jego skutków są programy na rynku pracy:
1) programy pasywne – obejmuje zasiłki dla bezrobotnych oraz zasiłki i świadczenia przedemerytalne
2) programy aktywne – obejmujące szkolenia, pożyczki dla bezrobotnych (na podjęcie własnej działalności gospodarczej ) i dla zakładów pracy ( na tworzenie dodatkowych miejsc pracy), prace interwencyjne i roboty publiczne (zatrudnienie na czas określony), przygotowanie zawodowe młodocianych (nauka zawodu, staże absolwenckie)
Zabezpieczenie społeczne – system świadczeń pieniężnych i rzeczowych które maja na celu zagwarantować zaspokojenia podstawowych potrzeb wszystkim członkom danego społeczeństwa.
W węższym znaczeniu jest to preferencja i łagodzenie skutków ubóstwa w szerszym znaczeniu- całokształt środków i działań za pomocą których państwo stara się zabezpieczyć obywateli przed niezawinionym przez nich niedostatkiem i dzięki................świadczeń zagwarantować im minimum egzystencji.
Zakres zabezpieczenia społecznego. W zakres zabezpieczenia społecznego wchodzą
a) ubezpieczenia społeczne
b) ubezpieczenia majątkowe i osobowe ludności
c) ochrona zdrowia
d) pomoc społeczna
e) rehabilitacja i inwalidztwo
f) ..................świadczenia socjalne
g) świadczenia dla bezrobotnych
Zakres podmiotowy zabezpieczenia społecznego to wszyscy obywatele.
Techniki ubezpieczenia społecznego
• ubezpieczeniowa – świadczenia udzielane mają charakter roszczeniowy (obligatoryjny) a warunkiem ich otrzymania jest opłacanie składek które tworzą fundusz ubezpieczeniowy. Wysokość świadczenia jest zróżnicowana zależnie od wysokości opłacanych a warunki ich przyznania są określone ustawowo.
• Zaopatrzeniową – ma również charakter roszczeniowy ale nie obligatoryjny bo prawo do świadczeń wynika wyłącznie z woli ustawodawcy świadczenia, te są finansowane z funduszy publicznych (podatków) a ich wysokość i warunki udzielania sa także określone ustawowo z zasady przysługują wszystkim obywatelom danego kraju należącym do określonej grupy społecznej .........i starym inwalidom rodzinom z dziećmi.
• Opiekuńczą – świadczenia mają charakter uznaniowy ( fakultatywny) i są przyznawane indywidualnie z funduszów publicznych (.............................) po zbadaniu warunków życia osoby o nie wnioskującej.
Rodzaje świadczeń:
I ze względu na ich charakter:
• Obligatoryjne
• Fakultatywne
II ze względu na formę
• Pieniężne
• Rzeczowe
III ze względu na czas trwania
• Długoterminowe (emerytury)
• Krótkoterminowe (zasiłki chorobowe)
• Jednorazowe ( zasiłki porodowe)
Ubezpieczenie społeczne – zespół stosunków prawnych między ubezpieczonym a ubezpieczającym oraz instytucją ubezpieczeniową w ramach których powstają i są realizowane określone obowiązki i prawo tych podmiotów, a w szczególności obowiązek płac, składki oraz prawo do świadczeń.
Zakres podmiotowy ubezpieczenia społecznego obejmuje pracujących rolników indywidualnych, służby mundurowe, osoby duchowne, zarejestrowanych bezrobotnych oraz rodziny ubezpieczonych.
Członkostwo Polski w UE powoduje, że do obywateli Polski mają zastosowanie następujące zasady :
• Koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego
• Równego traktowania
• Stosowania ustawodawstwa tylko jednego państwa członkowskiego
• Sumowanie okresów ubezpieczenia zatrudnienia, ubezpieczenie lub zamieszkania zachowywania praw nabytych
Ochrona zdrowia
• To zorganizowana działalność, której celem jest utrzymanie w dobrym stanie zdrowia człowieka w środowisku którym rozwija się, żyje i pracuje oraz zapobieganie chorobom i ich leczenie przedłużenie życia, poprawę stanu zdrowia psychicznego i fizycznego szerzenie oświaty sanitarnej organizowanie opieki lekarskiej i pielęgnacyjnej.
• Polityka ochrony zdrowia oznacza przyjętą przez państwo koncepcję ochrony zdrowia obywateli której wyrazem jest system zorganizowanych działań urządzeń instytucji i norm prawnych służących zdrowiu społecznemu.
• Naczelnym organem koordynującym działalność w zakresie opieki zdrowia jest Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej.
Pomoc Społeczna – to instytucja polityki społecznej najczęściej realizowana w środowisku lokalnym mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać z wykorzystaniem własnych środków możliwości i uprawień.
Celem pomocy jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz uniemożliwienie im bytowania w warunkach godnych człowiekowi. Powinna w miarę możliwości doprowadzić do wyrównania szans do życiowego usamodzielnienia osób i ich rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
Na podstawie zasad określanych w ustawie pomocy społecznej, pomocy udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu
• Ubóstwa
• Sieroctwa
• Bezdomności
• Potrzeby ochrony macierzyństwa
• Bezrobocia
• Niepełnosprawności
• Długotrwałej choroby
• Bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenie gospodarstwa domowego zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych
• Alkoholizmu i narkomanii
• Trudności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu zakładu karnego
• Klęski żywiołowej i ekologicznej
Wyróżnia się następujące formy pomocy społecznej
• Pomoc rzeczowa
• Usługi opiekuńcze
• Pomoc instytucjonalna
• Pomoc finansowa
Praca socjalna – udzielana osobom i rodzinom w postaci porad prawnych, ekonomicznych, psychologicznych, pedagogicznych, pomoc w załatwianiu trudnych spraw urzędowych, bytowych oraz utrzymaniu kontaktów z otoczeniem. Ekonomiczne usamodzielnianie się, sprawianie pogrzebu, zasiłki dodatki, renty (zasiłek stały, renta socjalna, zasiłek okresowy, zasiłek celowy)
Bezpieczeństwo socjalne – to realne gwarancje zaspokajania potrzeb socjalnych i jednostek rodzin stan wolności od niedostatku bądź obniżenie poziomu życia spowodowanego gł. Tzw ryzykiem socjalnym np. utrata możliwości zarobkowania, choroba, inwalidztwo, starość, zwiększone obciążenie rodzinne, bezradność oraz innym zdarzeniami losowymi.
Bezpieczeństwo socjalne jest podstawowym celem zabezpieczenia społecznego obejmującego ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie wzajemne, ochronę zdrowia, rehabilitację inwalidów pomoc społeczną i in. świadczenia socjalne.
Wykład III 10.12. 2006
Fundusz ubezpieczeniowy – środki materialne przeznaczone na wyrównywanie ujemnych skutków zdarzeń losowych zwłaszcza na pokrycie strat spowodowanych przez klęski żywiołowe, nieszczęśliwe wypadki a także zabezpieczenie materialne osób niezdolnych do pracy funduszem ubezpieczeniowym najczęściej nazywa się fundusze i rezerwy pieniężne utworzone przez zakłady ubezpieczeń ze składek osób ubezpieczonych lub ubezpieczających, a przeznaczone na wypłatę odszkodowań oraz świadczeń ubezpieczeniowych; fundusz ubezpieczeniowy może mieć charakter publiczny lub prywatny.
Fundusz pracy
- Od 1991 fundusz pracy jest państwowym funduszem celowym pozostającym w dyspozycji Min. Pracy i Polityki Socjalnej; tworzony jest głównie z obowiązkowych składek zakładów pracy, składek osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu z tytułu działalności pozarolniczej, dotacji budżetu państwa oraz dochodów funduszu pracy pochodzących z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, oprocentowania depozytów i jego udziału w spółkach.
- Środki funduszu pracy są wydatkowane przez Urzędy Pracy na finansowanie zasiłków dla bezrobotnych, prac interwencyjnych, robót publicznych, szkolenie i przekwalifikowywanie bezrobotnych, rozwój poradnictwa zawodowego oraz na rozwój systemów informatycznych i badania rynku pracy
Fundusz emerytalny
Środki materialne gromadzone na kontach instytucji ubezpieczeniowych lub przedsiębiorstw w celu zabezpieczenia dożywotniego świadczenia pieniężnego, przysługującego pracownikowi po przepracowaniu określonej liczby lat lub osiągnięciu określonego wieku; fundusze emerytalne mogą mieć charakter indywidualnych oszczędności gromadzonych w towarzystwach ubezpieczeniowych lub być prowadzone przez przedsiębiorstwa dla swoich pracowników.
1. III 1999 rozpoczęły działalność otwarte fundusze emerytalne stanowiące II filar nowego systemu zabezpieczenia społecznego.
Polityka społeczna
Podmioty polityki społecznej.
Polityka społeczna realizuje różne podmioty w państwie czyli instytucje o różnych uprawnieniach, które mogą być kwalifikowane o różnych uprawnieniach według specyficznych cech lub funkcji.
I Podmioty o zasięgu ogólnokrajowym: Sejm, Senat, Urząd Prezydenta, rząd i jego ministerstwa, inne organizacje pozarządowe o działalności ogólnokrajowej i centralne urzędy;
II Podmioty o zasięgu regionalnym, czyli urzędy wojewódzkie samorządy i organizacje pozarządowe, regionalne;
III Podmioty lokalne, czyli urzędy gminne oraz instytucje działające na obszarze gminy, w tym także pozarządowe.
Według funkcji podmioty dzielimy:
•Podmioty ustalające prawo (Sejm, Senat, Prezydent, Rada Ministrów);
•Podmioty realizujące z racji swoich statutowych obowiązków cele polityki społecznej (urzędy wojewódzkie, powiatowe, gminne, samorządy terytorialne, urzędy pracy, szpitale, szkoły, uniwersytety);
•Podmioty pozarządowe skupiające różne organizacje (fundacje, związki zawodowe, stowarzyszenia, różnego rodzaju grupy wzajemnego wsparcia zakładane okolicznościowo w celu realizacji polityki społecznej w danym regionie np. powódź, susza, wypadek);
•Zakłady pracy publiczne i prywatne, które zatrudniają pracowników, zapewniają im właściwe dochody i w ten sposób przyczyniają się do kształtowania ich warunków bytu i realizują niektóre cele polityki społecznej (dokształcanie pracowników, wspomaganie z funduszu socjalnego, organizowanie imprez kulturowych itd.).
Wyróżnia się tzw. polityki szczegółowe: politykę ludnościową,
- politykę rodzinną,
- politykę zdrowotną,
- politykę mieszkaniową,
- politykę kształcenia,
- politykę kulturalną,
- politykę zatrudnienia,
- politykę kształtowania dochodów (płac),
- politykę ochrony pracy,
- politykę zabezpieczenia społecznego (obejmującą pomoc społeczną),
- politykę organizowania wypoczynku i czasu wolnego,
- politykę kształtowania i ochrony środowiska,
- politykę usuwania i ograniczania zjawisk patologii społecznej
Zadania Ministerstwa i polityki społecznej
1 realizuje ustawy socjalne
2 bada sytuacje socjalna ludności
3 realizuje ...... ograniczenie bezrobocia
4 kreuje prawo pracy harmonizując jej sprawę w Unii Europejskiej
5 analizuje i ocenia stan bezpieczeństwa i higieny pracy
6 prowadzi politykę ubezpieczenia społecznego
7 opiniuje i rejestruje układy zbiorowe pracy
8 realizuje zadania dotyczące zatrudnienia i rehabilitacje osób niepełnosprawnych
Ministerstwu pracy i polityki społecznej podporządkowane są:
- ZUS
- Centralny Instytut Ochrony Pracy i Instytut Pracy i Spraw Socjalnych
- Centrum Rozwoju Służb Społecznych
- Centrum Partnerstwa s Społecznego „Dialog”
- Główna Biblioteka Pracy i Zabezpieczenie Społecznego
- Ohapy
- Urząd do spraw Kombatantów i osób represjonowanych
ZUS – centralny organ administracji państwowej który wykonuje zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych. Realizując przepisy o ubezpieczeniu społecznym, ma w swoim zakresie następujące działania: stwierdzenie i ustalenie obowiązku ubezpieczenia społecznego ustalenie uprawnień do świadczeń do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz wypłacenie tych świadczeń, wymierzanie i pobieranie składek na ..........................................prowadzenie rozliczeń z płatnikami skąłdek z tytułu należnych składek i wypłacanie przez nich świadczeń podlegających finansowania?? Z funduszy ubezpieczenia społecznego, prowadzenie indywidualnej kontroli ubezpieczenia i kontrolę płatników składek, prowadzenie prewencji rentowej obejmującej rehabilitację lecznicą i dysponowanie środkami funduszu alimentacyjnego.
Rodzina w świetle prawa
Podstawowe cele polityki społecznej jako działalności państwa wobec rodziny według Zakrzewskiego.
- Zapewnienie rodzinie i jej poszczególnym członkom warunków umożliwiających zaspokojenie potrzeb bytowych i mieszkaniowych
- Sprzyjanie osiągnięciu odpowiedniego poziomu prokreacji w celu zagwarantowania co najmniej prostej zastępowalności pokoleń ( obecnie..................... dzietności jest na poziomie 2,1 dziecka na 1 kobietę w wieku rozrodczym)
- Zapewnienie warunków kształtowania wychowania dzieci i młodzieży ( wyrównanie startu edukacji)
- Stworzenie warunków do możliwości łączenia przez kobietę ról zawodowych i rodzinnych
- Wpływanie na kształtowanie pożądanych stosunków w rodzinie które mają bezpośredni wpływ i jakość stosunków społecznych
- Oddziaływanie na wykształcenie odpowiednich stosunków między rodziną a instytucjami państwowymi i społecznymi
- skuteczne internowanie w sytuacji w których z powodów problemów materialnych lub społecznych może dojść do zerwania więzi społecznych lub zagrożone jest wypełnianie przez rodzinę jej podstawowych funkcji poprzez wykorzystanie dostępnych instrumentów uaktywniających podmioty działające w najbliższym środowisku rodzinnym.
Polityka rodzinna
.................definiuje ją jako „całokształt norm prawnych działania i środków przeznaczonych przez państwo w celu stworzenia odpowiednich warunków dla rodziny jej powstanie rozwoju funkcjonowanie i spełnienie przez nią wszystkich ważnych społecznych ról, zadania w niej realizowane są przez państwo za pomocą środków prawnych, świadczeń pieniężnych i infrastruktury społecznej ( żłobki, przedszkola, szkoły, świetlice, placówki opieki lekarskiej, placówki opiekuńcze)
Podział polityki rodzinnej według J Kroszel
- implicite ( bezpośrednia) – z węższym zakresem instrumentów, która adresowana jest bezpośrednio do rodziny. Obejmuje świadczenia społeczne z związku z świadczeniem z urodzeniem i wychowaniem dziecka, świadczenie pomocy społecznej, system podatkowy, usługi społeczne
- explicite (pośrednia) z szerszym zakresem instrumentów podejmowanych w ramach polityki szczegółowych mających wpływ na war..............życia i funkcjonowanie rodziny np. dotacje do cen, polityka mieszkaniowa, ograniczenie bezrobocia, pomoc zdrowotna, programy specjalne.
Polityka prorodzinna – globalna cecha polityki ekonomicznej i społecznej państwa uwzględniająca wymogi określonego modelu rodziny lub jako system cząstkowych przedsięwzięć mających na celu wspieranie potrzeb społeczno – ekonomicznych rodziny. Dąży ona do tego aby państwo w konkretnych decyzjach stwarzało preferencje dla rodzin rekompensujące przynajmniej częściowo wysiłek rodziny, w formie preferencji podatkowych, zasiłków rodzinnych wzmocnienie instytucji wspierających rodzinę.
Wykład IV 14.01.2007
System podatkowy jako ważny element polityki rodzinnej
Główne zadania:
- przekazanie informacji o poparciu państwa dla rodzin z dzieckiem (realizowany przez system ulg)
- osiągnięcia konkretnych celów ( wzrost dzietności, uczestnictwo w kosztach utrzymania dzieci lub wyrównanie nierówności w poziomie zamożności rodzin z dziećmi i bez dzieci
Główne instrumenty:
Poza opodatkowaniem pozostają zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne, zasiłki uzyskiwane w pomocy społecznej. W systemie tym istnieją również różne ulgi podatkowe, pozwalające na odliczenie wydatków na kupno np. sprzętu rehabilitacyjnego, przystanie z Internetu.
Możliwość wspólnego rozliczenia dochodów a tym samym zmniejszenie obciążeń podatkowych niektórych gospodarstw domowych.
Akty prawne zawierające przepisy prawne wpierające rodzinę
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej gwarantuje rodzinie:
- opiekę nad rodziną
- wolność przekonań
- ochronę dziecka przed przemocą, wyzyskiem pomoc i wsparcie dla rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji socjalno- bytowej
- równość kobiet i mężczyzn w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym, gospodarczym , zawodowym.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy porusza sprawy rodziny dotyczące
- tworzenia rodziny
- zawierania i utrwalenie małżeństw
- stosunków majątkowych w rodzinie
- opieki nad dzieckiem
- instytucji przysposabiających kurateli
Kodeks Karny
Reguluje i zajmuje się sprawami związanymi z:
- brakiem należytej opieki
- bigamię
- znęcaniem się nad członkami rodziny
- demoralizacja małoletnich
- uchylaniem się od obowiązku alimentacyjnego
- porzuceniem lub uprowadzeniem dziecka
Kodeks cywilny dotyczy: ( w sprawie rodziny)
- małoletniego w obrocie????? prawnym
- zasad prawa spadkowego
Kodeks postępowanie cywilnego:
- spraw związanych ze zwolnieniem kosztów sądowych osób dochodzących ustaleniem ojcostwa i roszczeń alimentacyjnych
Prawo pracy (w sprawie rodziny)
- ochrona macierzyństwa
- ochrona zdrowia kobiet
- ochrona małoletnich
- prawo do wypoczynku
- urlopy
- świadczenia zabezpieczenia społecznego
Konwencja o prawach dziecka, którą myślą jest „ dobro dziecka w różnych obszarach zycia społecznego zapewnia dzieciom:
- optymalny rozwój psychofizyczny
- zaspokajanie potrzeb
- gwarantowany odpowiedni poziom opiekuńczy i ochrony
- dostęp do dogodniej w zakresie leczenia
Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji u kobiet dając prawo kobietom do:
-Równouprawnienia i partnerstwa
-odpowiednich warunków wypełnienia ról zawodowych rodzinnych i społecznych
- odpowiednich warunków w okresie ciąży porodu i poporodzie usług leczniczych
- świadczeń rodzinnych
- równych szans zawodowych kobiet pochodzących ze wsi
- równość w związku małżeńskim oraz po jego rozwiązaniu
Europejska Karta Społeczna??
- prawo związane z zatrudnieniem
- prawo związkowe
- ochrona różnych grup
- ochrona różnych grup pracowniczych osób
- ochrony socjalne
- prawo związane z poradnictwem i szkolnictwem zawodowym oraz rehabilitacją i readaptacją zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych
- prawo związane z przepływem pracowników
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka podkreśla:
- wartość rodziny
- obowiązek jej ochraniania
- obowiązek dbania o rodzinę
Karta Praw Rodziny daje nam:
- prawo do istnienia i budowy rodziny
- swobody wyznaniowe
- swobody społeczne
- swobody polityczne
- swobody ekonomiczne
System podstawy świadczeń pieniężnych na rzecz rodziny obejmuje:
- zasiłki celowe
- zasiłki celowo – specjalne
- zasiłki okresowe
- zasiłki stałe
- dożywianie
- ulgi opiekuńcze
- zapewnienie schronienia osobom tego potrzebującym
- poradnictwo
Zabezpieczenie społeczne – to całokształt środków i działania instytucji publicznych za pomocą których społeczeństwo stara się zabezpieczyć swych obywateli przed niezawinionym przez nich niedostatkiem przed groźbą niemożności zaspokojenia podstawowych społecznych uznanych za ważne potrzeb, zabezpieczenia społecznego, mają charakter powszechny, oparte na środkach publicznych, obejmują różne rodzaje ubezpieczeń społecznych. Niektóre ubezpieczenia osobowe i majątkowe świadczą o charakterze zaopatrzeniowym, pomoc społeczną ochronę zdrowia, rehabilitacja osób niepełnosprawnych i inne rodzaje świadczeń socjalnych. Wyróżnia się konwencję MO, i inne ważne akty europejskie, Karta Socjalna 1961-rok, nowelizacja - 1987, uzupełnienie –1991.Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych, kulturowych ONZ 1996.
O zabezpieczeniu socjalnym mówi artykuł 67 Konstytucji. Modelowo wyróżnia się 3 techniki zabezpieczenia społecznego:
1.technika ubezpieczeniowa
2.technika zaopatrzeniowa
3.opiekuńcza
Ad. 1 świadczenia............... według tej techniki ubezpieczeniowej mają charakter roszczeniowy ( obligatoryjny) a warunkiem ich otrzymania jest opłacanie składek, które tworzą fundusz ubezpieczeniowy, wysokość świadczeń jest zróżnicowana zależnie od wysokości opłacanych składek a warunki przyznania są określane ustawowo. Obecnie do ubezpieczenia społecznego należą świadczenia na rzecz rodziny, ludzi starych i niezdolnych do pracy, świadczenia w przypadku choroby i wypadku przy pracy.
Nowa regulacja prawna wprowadziła 2 rodzaje świadczeń rodzinnych.
I Zasiłek rodzinny oraz przysługujące do niego dodatki. Np. z tytułu urodzenia dziecka, opieka nad dzieckiem, samotne wychowanie dziecka, rozpoczęcie roku szkolnego.
Świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, świadczenia pielęgnacyjne.
Przysługują one:
- obywatelom Polski
- cudzoziemcom na terenie rzeczpospolitej polski mających status osoby bezrobotnej????
-zasiłek rodzinny
-dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka opieka prawna jednorazowa
- dodatek z tytułu opieki na dziecko 400 zł/miesią
- dodatek z tytułu samotnego wychowania dziecka 170 zł/miesiąc, 340 zł na wszystkie dzieci, +80 zł na dziecko niepełnosprawne, 160 zł na wszystkie dzieci
- fundusz alimentacyjny
- dodatek z tytułu samotnego wychowania dziecka i utraty prawa do zasiłku na skutek wpływu.......
- dodatek z tytułu kształcenia i wychowania dziwcka
|
|
| |
|
|
|
|
